علم امیرالمؤمنین امام علی (علیه السّلام)
اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَوةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فىِ زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَأَنهَّا کَوْکَبٌ دُرِّىٌّ یُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لَّاشَرْقِیَّةٍ وَ لَاغَرْبِیَّةٍ یَکاَدُ زَیْتهُا یُضىِءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلىَ نُورٍ یهَدِى اللَّهُ لِنُورِهِ مَن یَشَاءُ وَ یَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَ اللَّهُ بِکلُِّ شىَْءٍ عَلِیمٌ. سوره النور، آیه 35
از امام رضا (علیه السلام) نقل شده است که مائیم مشکات و مصباح محمد (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است که خدا به ولایت ما هر که را دوست دارد، هدایت مىکند.
امام باقر (علیه السلام) درباره «کَمِشْکاةٍ فِیها مِصْباحٌ» فرمود: «نور» علم است در سینه پیامبر و «الزجاجه» سینه على (علیه السلام) است که علم پیامبر به سینه او منتقل گردید. نور علم از درختى مبارک فروغ مىگیرد که نه شرقى و نه غربى و نه یهودى و نه مسیحى است.
«یَکادُ زَیْتُها یُضِیءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ» یعنى عالم آل محمد (صلّی الله علیه و آله و سلّم) به علم خود سخن مىگوید، پیش از آنکه از او سؤال شود. «نُورٌ عَلى نُورٍ» یعنى امامى مؤید به نور علم و حکمت، از پى امامى از آل محمد (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است. از زمان آدم تا روز قیامت، اینان اوصیاء خدایند که آنها را خلیفه و حجّت خویش در روى زمین قرار داده است و در هر عصرى یکى از آنها خواهند بود.
ترجمه تفسیر المیزان، نوشته علامه محمّد حسین طباطبایی (رحمة الله علیه)